Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile neler değişecek?

1 - Otoyollarda görevli trafik zabıtasına, gerektiğinde genel zabıta (polis-jandarma) görevi verilebilecek. Böylece trafik zabıtası, otoyollardaki trafik olaylarına sorumluluk sahasıyla sınırlı olarak müdahale edebilecek. Bütün statüdeki jandarmalar trafik biriminde görevlendirilebilecek

 2- İlk tescili elektronik ortamda yapılan araçların tescili satış işleminden sonra üç iş gününde yapılacak. Araç sahiplerinin vefat etmesi halinde mirascılar üç ay içerisinde kendi adlarına tescil belgesi almak zorunda olacak. Miras kalan araçları bu şekilde tescil etmeden trafikte kullananlara 3.000 lira para cezası verilecek, araç tescile kadar trafikten men edilecek.

3 - Tescil belgesi  ve tescil plakası olmadan trafiğe çıkan araçların sürücülerine verilen ceza  güncel tutarına göre yüzde 396,4 artırılarak 46.000 liraya  çıkarılıyor. Trafikten çekilmiş aracı trafiğe çıkaranlara geriye dönük vergi borcu da çıkarılacak. Hurda aracı trafiğe çıkaran sürücülere verilen ceza da güncel tutarına göre yüzde 146 oranında artırılarak 46.000 liraya çıkarılıyor.

4 - Farklı okunmasına veya okunamamasına neden olacak şekilde plakasında değişiklik yapan, tescilli aracı plakasız kullanan, başka bir aracın plakasını kullanan, sahte plaka takan, tescilsiz plaka kullanan sürücülere ağır para, sürücü belgesinin geri alınması ve aracın trafikten men edilmesi gibi ağır cezalar geliyor. Sahte plaka kullananlara 2-5 yıl arasında hapis cezası da verilebilecek.

5 - Tescili zorunlu ve karayolunda geçici olarak kullanılacak aracı, geçici trafik belgesi ve geçici tescil plakası almadan trafiğe çıkaran, bu belge ve plakayı süresi bittiği halde kullananlara verilen para cezası 20 kat artırılıyor.

6 - Büyükşehir belediye araçlarına takograf zorunluluğu geliyor. Model yılı ve cinsi yönetmelikle belirlenecek bazı araçlara hız sınırlayıcı zorunluluğu getiriliyor. Zorunlu olduğu halde araçlarına takograf, hız sınırlandırıcı, taksimetre takılmayanlara ağır idari para cezaları uygulanacak. Bu teklifle getirilen geçici maddeyle takograf zorunluluğu getirilen araçlara bir geçiş süreci tanınıyor.

7 - Araçlar üzerinde, ilgili mevzuata aykırı teknik değişiklik yapılması durumunda uygulanan para cezası 5 bin tl’ye çıkarılmakta ve mevzuata aykırı değişikliğin çevredekileri rahatsız edecek derecede gürültü çıkaracak özellikte olması durumunda ceza 16 bin tl’ye çıkarılmaktadır.

8 - Taşınması özel izne bağlı yükler ile trafiğe çıkışları özel izne bağlı araçlar için verilecek izne ve alınacak bedellere ilişkin hususlar belirlenmektedir.

9 - Sürücü belgesi sahibi olmadan; sürücü belgesi geçici olarak ya da tedbiren geri alındığı halde veya; sürücü belgesi iptal edildiği halde motorlu araçları kullananlara verilecek idari para cezaları artırılmaktadır.

10 - Karayollarında trafiğin akışı” kurallarına yeni eklemeler yapılmakta ve uygulanacak cezalar artırılmaktadır.

11 - Trafik işaret ve işaretçilerine uymayanlarak 3 bin tl, kırmızı ışık ihlalinde bulunanlara 5 bin tl ceza verilecektir. Kırmızı ışık ihlalinin tekrarı durumunda uygulanacak ceza, kademeler halinde 10 bin tl’den 80 bin tl’ye kadar artacaktır. Dur ihtarına uymayanlara 200 bin tl ceza uygulanacaktır.

12 - Alkollü ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında araç kullanımını engellemek amacıyla bu kabahatlere ilişkin yaptırımlar ile tespit amacıyla kollukça ölçüm yapılmasını kabul etmeyen sürücülere uygulanan idari yaptırımlar ağırlaştırılmaktadır.

13 - Ticari araç sürücülerinin çalışma ve dinlenme süresi kuralları güncelleniyor ve yaptırımları ağırlaştırılıyor

14 - Hız sınırını aşanlara uygulanacak ceza yöntemi ve ceza tutarları değiştiriliyor. Hız sınırını aşan sürücü, mevcut kanuna göre 2-3 kata kadar fazla ceza ödeyecek. Sadece ceza tutarı artmıyor; radar cezasında artık hızın oransal aşımına bakılmayacak (%10,30,50), belli km aralıklarına göre yükselen tutarda ceza uygulanacak. Hız limitlerlerinde yerleşim yeri içi ve dışı ayrımı getiriliyor. 1 yılda 5 kez aşırı hız sonucu ehliyeti alınan sürücü, psikoteknik muayeneden geçmeye devam edecek. Radarı bildiren, hız limitlerini uyaran tüm cihazların suç aleti sayılması ve toplatılarak kamu mülkiyetine geçirilmesine devam edilecek, ancak para cezası sürerken hapis cezası kaldırılıyor.

15 - Geçiş üstünlüğü olduğu kanunda açıkça sayılan araçlara (itfaiye, ambulans, zabıta, polis) yol vermeyenlere, engel olanlara yüksek para cezası kesilecek. Ambulans, itfaiye, hasta yetiştiren, orman yangınına giden araçları engelleyenlere 46 bin tl ceza, ehliyete 30 gün el koyma ve aracın 30 gün trafikten men cezası verilecek. ehliyeti alınan kişi, kanundan kaynaklı tüm cezaları (geçmiş dahil) ödemedikçe ehliyeti geri verilmeyecek. 5 yıl içinde 2 defa ehliyeti alınan sürücünün ehliyeti tümüyle iptal edilecek, psikoteknik testten ve psikiyatr muayenesinden geçmeden yeniden ehliyet kursuna yazılamayacak. Güvenlik amaçlı acil olay yerine yetişen zabıtaya, kaza yerine yetişen ya da kaçanı takip eden polis aracına, afetlerde görevli araca, üst makam araçlarına, görevi gereği geçiş üstünlüğü olan araçların geçişini engelleyene ise 15 bin tl ceza kesilecek.

16 - Takip mesafesine uymayan sürücülere 5.000 tl ceza kesilecek. “şerit izleme”, “trafikle karşılaşma” kurallarına uymayanlara, “diğerlerini engelleyecek kadar yavaş süren ve aniden yavaşlayanlara” ise 1.000 tl ceza kesilmeye devam edilecek.

17 - Kavşaklarda geçiş kurallarına uymayanlar için artık tektip ceza uygulanmayacak. Kavşaklardaki kazalara daha fazla yol açan ihlallere artık 5.000 tl ceza kesilecek (5 kat)

18 - Taşımacılık sektöründeki cezalar %17 ile %1429 arasında değişen oranda artırılıyor. Yüklü ve yüksüz araçların usule aykırılıklarında uygulanacak ceza tutarları değiştiriliyor. Ağırlık ve boyut denetimini engelleyen, uyarılara rağmen tartı/ölçü kontrolüne girmeyenlere 60 bin tl ceza kesilecek. Taşınması özel izne tabi olduğu halde, bu izin alınmadan ya da izindeki şartlar sağlanmadan yüklenen yük için ceza 4198 tl’den 60.000 tl’ye çıkarılıyor. Tehlikeli ve zararlı maddeleri gerekli izin ve tedbirleri almadan taşıyanlara kesilen 4.198 tl’lik ceza 20.000 tl’ye çıkarılıyor. Azami yüklü ağırlığın aşılması halinde kesilecek cezalar %17 artırılıyor. Ayrıca aym’nin maddedeki iptal kararına uyum düzenlemesi tapılıyor.

19 - Zorunlu kış lastiği uygulamasının kapsamı genişliyor. takmayanlar (işletenler) 6 bin tl ceza ödeyecek. (2025 yılı mevcut cezası 5.856 tl) Cumhurbaşkanı mevcut kanundaki gibi bu cezaları indirme ya da 2 katına kadar artırma yetkisini koruyacak.

20 - Bisiklet, elektrikli skuter, motorlu bisiklet ve motosiklet sürücülerine yeni cezalar getiriliyor. İhlallere karşılık sabit tutarda ceza değil, kanunda sayılı ihlalin niteliğine göre değişen cezalar kesilecek. İzin alınmaksızın motor şov yapanlara 46.000 tl para cezası ve 60 gün ehliyete el koyma cezası getiriliyor.Skuter,bisiklet,motosiklet sürücülerinin daha düşük ihlallerine kesilen 2.167 tl’lik ceza 3 bin tl’ye yükseltiliyor. Ehliyeti son 5 yılda 2. defa alınan sürücünün belgesi iptal edilecek ve yeniden sürücü kursuna yazılacak. Kursa kabul için; gerekli hak süresini doldurması, pskoteknik muayeneden geçmesi, tüm para cezalarını ödemesi şartı konuyor.

21 - Drift atma halinde idari para cezaları arttırılıyor, bu nedenle sürücü belgesinin geri alınabilmesi için süre şartının dolması ve idari para cezalarının ödenmiş olması şartları getiriliyor.

22 - İzin alınmadan yarış ve koşularla ilgili düzenleyenler ve sürücülere uygulanacak idari para cezaları artırılıyor. Sürücülerin ehliyetlerine iki yıl süreyle el konulması ve araçların 60 gün süreyle trafikten men edilmesi düzenleniyor.

23 - Geçiş üstünlüğüne aykırı hareket eden sürücülere yönelik uygulanan idari para cezası artırılıyor.

24 - Araçlardaki ses müzik, görüntü ve haberleşme cihazlarına ve bunların kullanımına ilişkin idari para cezaları artırılıyor ve araçlara trafikten men cezası geliyor.

25 - Seyir halinde cep ve araç telefonu ile benzer haberleşme cihazlarını kullanan sürücülere yönelik idari para cezaları artırılıyor ve karayollarında saygısız araç kullanalar ile araçtan bir şey atanlara idari para cezası getiriliyor.

26 - Araçlarda sürücü ve yolcuların kulanması zorunlu olan koruyucu sistemleri kullanma zorunluluğuna aykırı hareket edenlere yönelik idari para cezaları artırılıoyor ve yolcularına emniyet kemeri takma zorunluluğunu hatırlatma zorunluğu ve bunlara uymayanlara idari para cezası ve seyire çıkarmama cezası getiriliyor. Araç sürücülerine araçtaki 15 yaş altındaki çocukların koruyucu sistemleri kullanmalarını sağlama zorunluluğu ve buna uymayanlara idari para cezası getirilmektedir.

27 - Ölümlü veya yaralanma hallerinde kaza yerini terk edenlere yönelik idari para cezaları arttrılıyor ve hapis cezası geliyor.

28 - Motorlu bisikletlere zorunlu mali sorumluluk sigortası yaptırılma yükümlülüğü getirilmektedir. Ayrıca madde metnine "elektrikli skuter” ibaresi eklenerek bu araçlarla ilgili hukuki sorumluluğun genel hükümlere tabi olması sağlanmaktadır.

29 - İdari para cezası karar tutanaklarına görevli ve yetkili personelin açık kimliği yerine sadece personel tanıtım numarasının yazılması öngörülmektedir.

30 - Türk plakalı araç kullanan yabancı sürücülerden tahsil edilemeyen trafik para cezalarının bu kişilerin ülkeye tekrar girişleri halinde tahsil edilmesi ve yine tahsil edilemezse bu kişilerin yurda girişine izin verilmemesi öngörülmektedir.

31 - Kiralık araçlarda trafik kural ihlallerine ilişkin cezaların araç sahibi yerine, aracın kiralama süresi boyunca sorumluluğu üstlenen kiralayana yöneltilmesi ve tahsil edilmesi öngörülmektedir.

32 - Belediye sınırları dâhilinde ilgili mevzuata aykırı olarak yolcu taşımacılığı yapanlara uygulanacak idari para cezaları artırılmaktadır.

33 - Karayolları trafik kanununun yasakladığı bir eylemi paylaşarak trafik kural ihlali yapmaya özendiren görüntülerin alenen yayılması ve övülmesinin önlenmesi amacıyla düzenleme yapılmaktadır.

34 - Takograf zorunluluğu getirilen araçlar için geçiş süreci düzenleniyor